Door Prana Lite 
Stel je een set Russische poppen voor, bekend als Matryoshka-poppen. Elke pop is zo gemaakt dat ze perfect in de volgende past. De grootste pop opent om een iets kleinere te onthullen, en die bevat weer een nog kleinere pop, en zo verder, tot je bij de kleinste pop in het midden komt. Deze prachtig beschilderde poppen zijn niet alleen mooi om naar te kijken, maar ze helpen ons ook om de aard van de werkelijkheid en onszelf beter te begrijpen.
Elke pop staat voor een laag van bestaan, beginnend bij het grootste—het universum—en naar binnen toe tot het meest persoonlijke—ons lichaam, geest en bewustzijn. De traditionele kijk op de werkelijkheid, net als deze poppen, ziet het universum als de grootste container, die sterrenstelsels, zonnestelsels, planeten en uiteindelijk onszelf bevat. De meeste mensen denken dat onze mind zich in ons lichaam bevindt. En ons bewustzijn bevindt zich in onze mind. Dit is het zogenaamde materiële model, waarbij het universum de grootste entiteit is en bewustzijn de kleinste en meest persoonlijke.
Maar wat als we dit anders bekijken? Wat als ons bewustzijn de grootste container is en dus alles bevat, in plaats van het universum? Deze andere kijk suggereert dat het enorme universum, met al zijn complexiteit, een ervaring is die binnen ons bewustzijn plaats vindt. Zou het kunnen dat bewustzijn niet dat kleine vonkje is dat begraven ligt binnen de vele lagen van bestaan, maar in feite de grootste, meest inclusieve “Matryoshka-pop” van allemaal is? Wat als ik je vertel dat het bewustzijn zich niet binnen het lichaam bevindt, maar dat het lichaam, de wereld en het universum zich binnen het bewustzijn bevindt ? Maar geloof me niet zomaar, je kunt dit namelijk zelf verkennen.
Onvindbaar in de Ruimte
Laten we hier wat dieper op ingaan. In het materiële model is het universum de grootste entiteit die alle kleinere dingen bevat, inclusief het kleinste ding dat we bewustzijn noemen. Maar denk eens na over wat bewustzijn is—het bewustzijn dat deze woorden nu leest. Dit bewustzijn kun je niet in de fysieke ruimte aanwijzen; het zit niet in je lichaam of in je hersenen. In plaats daarvan vinden al je ervaringen, gedachten, sensaties en waarnemingen plaats binnen dit bewustzijn.
Om te begrijpen waarom bewustzijn niet op een bepaalde ‘plek’ gevonden kan worden, is hier een eenvoudige oefening doen om dat zelf te ervaren. Sluit je ogen en probeer de exacte plek te vinden waar je bewustzijn zich bevindt. Je zou natuurlijk denken dat het in je hoofd is, misschien achter je ogen of in je hersenen. Maar laten we dit eens nauwkeurig onderzoeken.
Stel je voor dat je de “plek” probeert te vinden waar je je bewust voelt. Als je je richt op het gevoel van bewsutzijn zelf, zul je merken dat het niet in één specifieke plek lijkt te zijn. In plaats daarvan voelt het als een uitgestrekte, open ruimte waar al je ervaringen—gedachten, gevoelens en waarnemingen—gebeuren.
Denk nu aan een gedachte of een sensatie. Bijvoorbeeld, denk aan het geluid van muziek die speelt. Je zou de bron van het geluid kunnen identificeren als komend van je speakers, maar de daadwerkelijke ervaring van het horen van de muziek gebeurt in je bewsutzijn. Evenzo, wanneer je een gedachte hebt, zou je die kunnen associëren met je geest of hersenen, maar de gedachte zelf is iets waar je je bewust van bent binnen deze uitgestrekte, open ‘ruimte’ van bewustzijn.
Proberen bewustzijn te lokaliseren is als proberen de exacte plaats te vinden waar ruimte bestaat. Ruimte zelf is geen object dat kan worden vastgepind; het is de context waarin alle objecten bestaan. Op dezelfde manier is bewustzijn geen object dat je binnen je lichaam of hersenen kunt vinden; het is de context waarin al je ervaringen plaatsvinden.
Denk hier eens over na: je kunt objecten binnen een kamer identificeren—zoals een stoel, een tafel of een lamp—maar je kunt de ruimte van de kamer niet vastgrijpen. De ruimte is noodzakelijk voor het bestaan van de objecten, maar het is zelf geen object. Op dezelfde manier is bewustzijn de “ruimte” waarin al je ervaringen—geluiden, beelden, gedachten en sensaties—opkomen. Het is geen object binnen de fysieke wereld dat kan worden gezien of aangeraakt.
Hoewel de ruimte van de kamer begrensd lijkt door de muren, vloer en plafond, is de ruimte zelf niet beperkt tot deze grenzen. De muren van de kamer geven slechts vorm aan een anders grenzeloze ruimte. In werkelijkheid gaat de ruimte verder dan de muren en verbindt zich naadloos met de ruimte buiten. Op dezelfde manier wordt bewustzijn niet beperkt door de fysieke grenzen van het lichaam of de geest. Het is een grenzeloos veld dat zich uitstrekt voorbij alle waargenomen grenzen, en omvat alle ervaringen zonder door deze ervaringen beperkt te worden.
Wanneer je een geluid hoort, waar vindt dat geluid eigenlijk plaats? Terwijl je geest je misschien vertelt dat het geluid van buiten komt, van een specifieke locatie, gebeurt de daadwerkelijke ervaring van het horen van het geluid binnen je bewustzijn. Hetzelfde geldt voor beelden, geuren, smaken en sensaties. Ze ontstaan allemaal binnen het schijnbaar grenzeloze veld van bewustzijn.
Door te kijken naar je eigen ervaring, kun je zien dat bewustzijn niet iets is dat beperkt is tot een bepaalde locatie. Deze ervaringen suggereren dat het bewustzijn niet beperkt wordt door de fysieke grenzen van ons lichaam of de beperkingen van onze hersenen. In plaats daarvan is het de oneindige, allesomvattende ruimte waarin elk aspect van ons bestaan zich afspeelt. Deze realisatie verschuift ons perspectief. Deze ervaringen zorgen ervoor dat we niet langer geloven dat bewustzijn een kleine, beperkte vonk is binnen het uitgestrekte universum, maar ervaren het meer als de grenzeloze container van alle ervaringen, inclusief het universum zelf.
In dit licht zien we bewustzijn als de grootste “Matryoshka-pop” in de set, die elke ervaring bevat—gedachten, lichamelijke sensaties, waarnemingen van de wereld en de hele kosmos. Deze verschuiving van een materie-gebaseerd model naar een zogenaamd bewustzijn-gebaseerd model helpt ons de echte aard van de werkelijkheid te ontdekken; een realiteit die wellicht veel groter en inclusiever is dan we ooit dachten.
De Verbinding met “Ik”
De meeste mensen identificeren zichzelf met hun lichaam, hun gedachten, hun karakter en hun persoonlijkheid. Ze zeggen: “Ik ben mijn lichaam,” “Ik ben mijn gedachten,” of “Ik ben mijn persoonlijkheid.” Deze aspecten lijken ogenschijnlijk te bepalen wie we zijn en vormen ons gevoel van ‘zelf’. Deze identificaties zijn echter beperkt en veranderen in de loop van de tijd. Onze lichamen verouderen, onze gedachten evolueren, en onze persoonlijkheden veranderen met elke nieuwe ervaring die we hebben. In die zin veranderen we continue.
Toch is er iets aan ons dat constant blijft ondanks deze veranderingen. Deze constante is ons gevoel van zijn, ons bewustzijn.
Als we geloven dat alles binnen en door bewustzijn wordt ervaren, komen we bij het idee van het gevoel van “Ik” dat alles ervaart. Dit “Ik” gaat verder dan alleen ons lichaam, gedachten en gevoelens. Het verwijst naar het bewustzijn dat alles opmerkt. Dit “Ik” is de bewuste aanwezigheid die alles ziet en voelt binnen zichzelf.
Denk even na over je gevoel van “Ik” of “Ik ben.” Dit gevoel van bestaan verandert niet, zelfs niet als je gedachten, emoties of de dingen om je heen veranderen. Dit “Ik” voelt als een vast, onveranderlijk bewustzijn waarin al je ervaringen gebeuren. Het is het bewustzijn dat alles opmerkt wat je ziet, hoort, denkt en voelt.
Door te overwegen dat alles binnen bewustzijn wordt ervaren, beginnen we een verbinding te zien tussen dit bewustzijn en ons gevoel van “Ik.” Dit “Ik” dat altijd aanwezig en bewust is, lijkt niet beperkt te worden door het lichaam of de geest, maar voelt in plaats daarvan als het grenzeloze gewaarzijn dat alle ervaringen bevat.
Deze verbinding tussen bewustzijn en het “Ik” is niet zomaar een theorie, maar iets wat je zelf kunt ervaren. Let eens op hoe het “Ik” waarmee je je identificeert hetzelfde bewustzijn is waarin al je ervaringen plaatsvinden. Je hebt geen bewustzijn, je bent bewustzijn. Dit besef kan je manier van kijken naar jezelf en je plek in de wereld compleet veranderen.
Oude Denkpatronen
Toch zul je misschien merken dat je geest moeite heeft dit concept te bevatten en het zelfs ontkent. Deze weerstand is natuurlijk omdat de geest gewend is zich te identificeren met de tastbare aspecten van bestaan—onze lichamen, karakters, gedachten en emoties. Deze zijn concreet, gemakkelijk waarneembaar en zijn door ons hele leven heen versterkt als de basis van onze identiteit.
Het idee dat onze ware aard een ontastbaar, grenzeloos bewustzijn is, staat in tegenstelling tot de gebruikelijke manier van hoe we over onszelf denken. De geest houdt ervan te categoriseren en labelen, om alles in nette, begrijpelijke hokjes te passen. Maar bewustzijn, het veld waarin alle ervaringen opkomen, kan niet in een hokje worden gestopt. Het is geen voorwerp dat de geest gemakkelijk kan bevatten of lokaliseren.
Overweeg je eigen ervaring: je weet dat je een lichaam, gedachten en gevoelens hebt. Maar je weet ook dat je je bewust bent van deze dingen. Dit bewustzijn is consistent, zelfs terwijl de inhoud van je bewustzijn verandert. De geest heeft moeite om dit als realiteit te accepteren omdat het niet iets is dat hij kan controleren of definiëren. Toch, als je nauwkeurig observeert, wijst je directe ervaring continu naar dit onveranderlijke bewustzijn.
Je kunt je geest langzaam laten wennen aan deze nieuwe ontdekking door de aannames die de geest over je identiteit heeft voorzichtig in twijfel te trekken. Vraag jezelf af: “Ben ik me bewust van mijn lichaam, gedachten en emoties? Of ben ik het bewustzijn waarin deze sensaties, gedachtes en emoties opkomen?” Door herhaaldelijk je aandacht op deze vraag te richten, kun je beginnen de grip van de geest op zijn oude identificatiepatronen los te maken van wie je denkt dat je werkelijk bent.
Voorbij Intellectueel Begrip
Deze waarheid gebaseerd op de omgekeerde Matryoshka-popmetafoor is niet slechts een interessante theorie of hoogdravende filosofie. Het is diepgeworteld in je directe, dagelijkse ervaring. Elke keer dat je een gedachte opmerkt, een sensatie voelt of de wereld om je heen waarneemt, kom je direct de grenzeloze natuur van je eigen bewustzijn tegen.
Je hebt geen bewustzijn; je bent bewustzijn.
Dit begrip is niet iets abstracts—het is iets dat je kunt observeren en bevestigen binnen je eigen ervaring, keer op keer.
Deze erkenning en herkenning van het bewustzijn zijn kan veranderen hoe je jezelf en je plaats in de wereld ziet. Geleidelijk aan kan deze gewaarwording er voor zorgen dat je je dagelijkse realiteit op een compleet nieuwe manier gaan ervaren. Stel je voor dat je beseft dat de grenzen tussen jou en het universum niet zo solide zijn als ze ooit leken. Deze verschuiving in perspectief kan tijd kosten en zal zich geleidelijk ontvouwen, en brengt een groeiend gevoel van vrede, verbondenheid en harmonie in je dagelijks leven. Naarmate dit begrip verdiept, kan het fundamenteel je relatie met anderen, met de wereld en met jezelf veranderen, en leiden tot een meer geïntegreerd en vervullend bestaan.
Neem dit niet zomaar aan; ontdek het zelf!
